1 Pronunciation

1 Wymowa

Alfabet norweski

Alfabet norweski zawiera 29 liter, 9 samogłosek i 20 spółgłosek:

  A    
  B    
  C    
  D
  E
  F
  G
  H
  I
  J
  K
  L
  M
  N
  O
  P
  Q
  R
  S
  T
  U
  V
  W
  X
  Y
  Z
    
  Æ
  Ø
  Å
  

Poniżej podajemy wielkie i małe litery wraz z ich norweskimi nazwami. Wymowa podana jest zgodnie z zapisem Międzynarodowego alfabetu fonetycznego IPA. Dwukropek po samogłoskach oznacza, że są to głoski długie. Brak dwukropka wskazuje na głoski krótkie. Np. długa samogłoska /e:/ występuje w nazwie litery e, a krótka samogłoska /e/ w nazwie litery f /ef/.

Używane poniżej nawiasy < > ujmują symbole oznaczające litery, a ukośniki / / symbole oznaczające głoski.

A  B  C  D  E  F  G  H  I  J 
a  b  c  d  e  f  g  h  i  j 
/ɑː/  /beː/  /seː/  /deː/  /eː/  /ef/  /geː/  /hoː/  /iː/  /jeː/ 
 
K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T 
k  l  m  n  o  p  q  r  s  t 
/koː/  /el/  /em/  /en/  /uː/  /peː/  /kʉː/  /ær/  /es/  /teː/ 
 
U  V  W  X  Y  Z  Æ  Ø  Å 
u  v  w  x  y  z  æ  ø  å 
/ʉː/  /veː/  /2dobeltˌveː/  /eks/  /yː/  /set/  /æː/  /øː/  /oː/ 

Trzy ostatnie litery, samogłoski < æ, ø, å >, rzadko występują w innych językach używających alfabetu łacińskiego. Jeśli to konieczne, użytkownicy klawiatur innych niż norweska mogą zastąpić te litery kombinacją dwóch innych:

< æ >  -  < ae >  «sær»   →  «saer»  dziwaczny 
< ø >  -  < oe >  «sør»   →  «soer»  południe 
< å >  -  < aa >  «sår»   →  «saar»  ranny, rana 

Litery < c, q, w, x, z > występują głównie w wyrazach zapożyczonych (camping, quiz, watt, xylofon, pizza).

Porównanie liter norweskich i polskich

Poniżej znajdziesz krótkie porównanie wymowy głosek norweskich i polskich.

Podobieństwa w wymowie głosek polskich I norweskich są mniejsze niż wynikałoby to z poniższego porównania, ponieważ dotyczy ono jedynie głosek oznaczanych przez pojedyncze litery. Istnieje wiele spółgłosek, które zapisywane są zbitkami liter (czyli nie występują jako znaki alfabetu; będzie o nich mowa w Rozdziale 5). Znaki alfabetu nie rozróżniają także samogłosek długich i krótkich.

Norweska
litera
Polskagłoska 
a  Zbliżone do polskiego < a > w «mapa» 
b  Jak polskie < b > w «bal» 
c  Jak /s/ przed < i, e, y > w «wysoki»
Jak /k/ przed < a, o, u > w «kolega»
d  Jak polskie < d > w «dom» 
e  Jak polskie < e > w «sen» 
f  Jak polskie < f > w «fosa» 
g 
Jak polskie < g > w «gol»
h  Zbliżone do polskiego < h > w «chata» 
i  Zbliżone do polskiego < i > w «igła» 
j  Jak polskie < j > w «jak» 
k  Jak polskie < k > w «kawa», lecz z przydechem (aspiracją) 
l  Jak polskie < l > w «lampa» 
m  Jak polskie < m > w «mapa» 
n  Jak polskie < n > w  «nos» 
o  Jak polskie < u, ó > w «buk, wór» 
p  Jak polskie < p > w «pan», lecz z przydechem (aspiracją) 
q  Wymawiane w norweskim jak /kw/ w «kwiat» 
r  Zbliżone do polskiego < r> w «rok» 
s  Jak polskie < s > w «stary» 
t 
Jak polskie < t > w «tak», lecz z przydechem (aspiracją)
u  Zbliżone do niemieckiego < ü > 
v  Jak polskie < w > w «woda» 
w  Jak polskie < w > w «woda» 
x  Wymawiane w norweskim jak < ks > w «kleks» 
y  Głoska pomiędzy polskim < y > oraz < i >, wymawiana z zaokrągleniem warg 
z 
Jak polskie < s > w «stary»
æ 
Głoska pomiędzy polskim < a > oraz < e >
ø  Głoska pomiędzy polskim < o > oraz < e > lub jak niemieckie < ö > 
å  Jak polskie < o > w «rok»